ساگرادا فامیلیا کلیسایی با ابهت در شهر بارسلونا اسپانیاست که بلندترین مکان مذهبی در دنیا نیز محسوب می‌شود.
ساگرادا فامیلیا این سازه عظیم و باشکوه، آمیزه ای از ابداع، خلاقیت، آموزه های مذهبی، الهامات طبیعی و رنگ و نور است. کلیسایی که با وجود آن که سازه ای نیمه تمام است، سالانه بازدیدکنندگانی میلیونی دارد و به طور متوسط هر سال هزینه ای ۲۵ میلیون یورو صرف ساخت، تزئین و تکمیل آن می‌شود.
ساگرادا فامیلیا، این جاذبه گردشگری پرطرفدار، مکانی مذهبی است که پشت ساخت هر بخش، برج و حتی ستون هایش فلسفه و ایده ای نهفته است.
همراه با کارناوال قدم به کلیسا با شکوه ساگرادا فامیلیا بگذارید و از شدت زیبایی و رنگ های خارق العاده ش انگشت به دهان بمانید.

 
ساگرادا فامیلیا کلیسای کاتولیک و عظیمی است که یکی از مشهورترین و جذاب ترین نقاط گردشگری در شهر بارسلونا اسپانیا محسوب می‌شود. این کلیسا به قدری بزرگ و وسیع بوده که با وجود نداشتن مقر اسقفی، اغلب با نام « کلیسا جامع » شناخته می‌شود. ساخت کلیسا ساگرادا فامیلیا در سال ۱۸۸۲ و با ایده یک کتاب فروش آغاز شد. معمار و طراح این سازه عظیم و باشکوه فردی به نام آنتونی گائودی است که با ترکیبی از سبک گوتیک و سبک ابداعی خود ساگرادا فامیلیا را به وجود آورده. پاپ بندیکت شانزدهم در هفتم سپتامبر ۲۰۱۰ ساگرادا فامیلیا ناتمام را افتتاح کرد و از آن به بعد به نام کلیسا بزرگ شناخته شد.
گائودی آخرین سال های عمر خود را وقف ساخت این کلیسا کرد و جالب است بدانید که در هنگام مرگ گائودی در سن ۷۳ سالگی، کم تر از یک چهارم پروژه تکمیل شده بود.
از آنجا که منبع درآمد و تأمین بودجه ساخت ساگرادا فامیلیا از کمک های مردمی حاصل می‌شود، روند ساخت ساگرادا فامیلیا به کندی صورت می گیرد. همچنین به سبب جنگ های نظامی اسپانیا در روند ساخت آن اختلال و توقف هایی پیش آمد. در سال ۲۰۱۰، بیش تر از نصف ساختمان ساگرادا فامیلیا و تزئینات بخش داخلی سقف ساخته شد که البته برخی از بخش های سخت و چالش برانگیز ساخت کلیسا همچنان باقی مانده بود. پیش بینی شده که ساخت ساگرادا فامیلیا در صدمین سالگرد فوت گائودی، یعنی در سال ۲۰۲۶ به اتمام خواهد رسید. با این حال در زمان اتمام ساخت و ساز، بخش هایی از کلیسا به خصوص محراب، احتیاج به بازسازی دارند
امروزه مسئولین و معماران ساخت ساگرادا فامیلیا برای فهم هندسه پیچیده و تصویرسازی بنا به صورت کلی از تکنیک های پیشرفته ای استفاده میکنند. گرچه هنوز هم مدل های گچی کاربرد دارند، اما امروزه برای تسریع ساخت این مدل ها از تکنولوژی پرینترهای سه بعدی استفاده می شود.
جالب آن که با وجود ناتمام بودن ساگرادا فامیلیا، هم اکنون این کلیسا در لیست میراث جهانی یونسکو قرار دارد، سالانه نزدیک 2.8 میلیون گردشگر را جذب خود می کند و پربازدید ترین مکان گردشگری در کشور اسپانیا است. بودجه سالانه ساخت ساگرادا فامیلیا در حدود ۲۵ میلیون یورو می‌باشد.

 

معماری کلیسا ساگرادا فامیلیا
گائودی قصد داشت عقاید مسیحیان را از طریق معماری و زیبایی های ساختمان شرح دهد و پیام مبلغان مسیحی را منتقل کند. معماری شخصی گائودی تلفیقی از سازه ها، اشکال و هندسه جدید است که از طبیعت الهام گرفته شده و رنگ و نور در آن نقشی اساسی ایفا می‌کنند. او از طریق این معماری توانست میان فرم و نمادهای مسیحی به هماهنگی دلپذیری دست یابد. پیام ساختمان ساگرادا فامیلیا از طریق شکل، معماری و سنگ تراشی های نمادینش منتقل می‌شود.
عناصر معماری ساگرادا فامیلیا با نمادهای سلسله مراتب مسیحی در هم آمیخته است و بدین سبب هر یک از ۱۸ برج آن معنای به خصوصی دارند. در بخش میانی، برجی است که وقف حضرت عیسی شده و ۴ برج اطراف آن نشان از ۴ انجیل دارد. برج بالای محراب که با ستاره ای بر سرش مزین شده، نمادی از حضرت مریم مقدس است و ۱۲ برج دیگر، نشان دهنده حواریون و شاهدان عینی آموزه ها و اعمال حضرت مسیح است.
از هر کجا که به کلیسا بنگرید، ۱۸ برج با شکوه و بلند قامت خواهید دید که به تدریج و به سمت برج میانی که برج حضرت عیسی است، افزایش ارتفاع دارد. حالت عمود و ارتفاع بسیار زیاد برج های کلیسا به گونه ای طراحی شده که نمادی باشد از عروج به سمت پروردگار. همچنین نمای هرمی و خارجی سازه، شکوه صحن ها و رأس هر برج که انگار بخشی از آسمان است بر این تأثیر می‌افزایند. جالب است بدانید که ساگرادا فامیلیا در میان اماکن مقدس، یکی از بلندترین سازه ها در دنیا محسوب می‌شوند.

 

شمایل کلیسا ساگرادا فامیلیا
زندگی حضرت مسیح در سه بخش اصلی به تصویر کشیده شده است که هر بخش، یکی از وقایع مهم زندگی حضرت عیسی را روایت می‌کنند: تولد و ورود وی به اورشلیم، مرگ و رستاخیز حضرت مسیح، وضعیت کنونی و آینده درخشانش.
هنگامی که خورشید در آسمان حرکت می‌کند، نور آفتاب جلوه و شکوه ویژه ای به نمای هر برج می افزاید. گائودی نورپردازی درونی کلیسا را به گونه ای طراحی کرد تا بر هارمونی و فضای روحانی صحن ها بیافزاید.
ستون های منشعب درون کلیسا، علاوه بر کابردی که دارند، منعکس کننده ی ایده گائودی درباره یک کلیساست. وی اعتقاد دارد یک کلیسا باید همانند جنگلی باشد که نمازگزاران و نیایش کننده ها را به خود فرا بخواند و درخور مراسم عشاء ربانی باشد.
در میان ستون ها و بر روی سقف، پنجره های رنگین، طلایی و سبزی به چشم می‌خورند که برای کاهش بار سقف و افزایش نور به درون ساختمان طراحی شده اند. کاشی هایی نیز در طراحی داخلی به کار برده شده اند که با انعکاس نور، بر روشنایی داخلی می افزایند. همچنین تمام شیشه های رنگین محراب به گونه ای تدریجی تغییر رنگ می دهند که به ایجاد فضایی درون‌اندیش و مقدس کمک می‌کنند.
پس از مرگ گائودی در سال ۱۹۲۶، ساخت کلیسا متوقف نشد و بر اساس برنامه ها، مدل های گچیِ گائودی و همچنین توسط دوستان و معماران دیگر ادامه پیدا کرد. با وجود آن که معماری و طراحی ساگرادا فامیلیا توسط بسیاری از معاصران وی درک نشد، گائودی زبان معمارانه ای را ابداع کرد که باعث شهرت جهانی وی شد. به گونه ای که امروزه هیچ کس نمی تواند در جایگاه رقابت با ساگرادا فامیلیا در حوزه معماری مکان های زیارتی و مقدس قرن بیستم بنشیند. جالب آن که روش های گائودی با وجود گذشت بیش از یک قرن، هنوز هم انقلابی و منحصر به فرد در نظر گرفته می‌شوند.

هندسه کلیسا ساگرادا فامیلیا
از آن جا که آنتونی گائودی آرزو داشت تا بر نقایص سبک و معماری گوتیک چیره شود، به ابداع سبک معماری جدیدی با ساختارهای متعادل و مبتکرانه خود دست زد. به همین روی در کارگاه و در طی ساخت مدل هایی، راهکارهای ساختاری خود را آزمود و بارها مورد تصحیح قرار داد. جالب آن که این روش هنوز هم توسط جانشینانش دنبال می‌شود و هنوز هم در دفتر فنی کلیسا مورد تمرین قرار می‌گیرد. ساگرادا فامیلیا هنوز هم چالشی ساختاری محسوب می‌شود و یکی از بزرگ ترین زمین های آزمایشی در دنیا برای تکنیک های ساخت و ساز بنا است.
آنتونی الهامِ طراحی و معماری خود را از دو منبع مهم دریافت می‌کرد: پیام مسیحیت و طبیعت! نخستین منبع الهام به طور مستقیم از کتاب مقدس، سنت ها و آداب مناجات گرفته می‌شد و دیگری با مشاهدات عینی از جهان طبیعت، چارچوبی روش شناختی و ادراکی به دست گائودی می‌داد. آنتونی گائودی از روی طبیعت تقلید نمی کرد، بلکه با آنالیز کارکرد عناصر طبیعی، طرح هایی ساختاری و تفسیری ابداع می‌کرد.
شاید گائودی دریافت که مجبور است راهی ساده و بی ابهام پیش روی دیگران بگذارد تا بتوانند ساخت کلیسا را به اتمام برسانند، چرا که خود هیچ گاه به پایان ساخت کلیسا نخواهد رسید. بدین ترتیب او برای بسیاری از بخش های معبد برنامه ریزی خاصی ترتیب داد که به صورت ترکیبی از اشکال هندسی ساخته شوند. این اشکال ویژگی های تفصیلی، ساختاری، نوری و آکوستیک منحصر بفردی داشتند. عمده سازه ها سطحی صاف دارند که موجب ساخت و ساز راحت تر بودند.
سهم عمده آنتونی گائودی را در معماری خارق العاده ساگرادا فامیلیا در زیر می‌بینید:

 

رنگ و نور در کلیسا ساگرادا فامیلیا

گائودی توانست استفاده فوق العاده ای از رنگ در معماری ساگرادا فاملیا داشته باشد، به گونه ای که نور خورشید نوک برج ها و پنجره ها را می درخشاند. با طلوع خورشید، سر در تولد حضرت عیسی به گونه ای می درخشد که شور و شکوه تولد حضرت مسیح را به تصویر می‌کشد. گائودی معتقد بود: رنگ تجلی دلبرانه ای از زندگی است که به ساگرادا فامیلیا روح بخشیده است.

 

بخش های ساگرادا فامیلیا
همان طور که گفته شد کلیسا ساگرادا فامیلیا از سه بخش اصلی تشکیل شده است: تولد مسیح، مصائب مسیح و بخش شکوه (مرگ و رستاخیز) که در ادامه به آن ها خواهیم پرداخت.

۱- بخش تولد مسیح | Nativity Façade

۲- بخش مصائب مسیح | Passion Façade

۳- بخش شکوه و عظمت | Glory Façade

جذابیت های ساگرادا فامیلیا

۱- موزه
آنتونی گائودی در ژوئن سال ۱۹۲۶ از دنیا رفت و در سرداب کلیسا ساگردا فامیلیا به خاک سپرده شد. یک ماه پس از فوت گائودی مدیر موزه هنرهای بارسلونا به منظور زنده نگاه داشتن، ترویج کار و هنر گائودی اقدام به ساخت موزه ای در خود کلیسا کرد. مدتی طولانی زمان برد تا تمام نمونه ها و وسایل مرتبطی را که برای ساخت ساگرادا فامیلیا مورد نیاز بود، جمع آوری کنند. علاوه بر این یک آتش سوزی در سال ۱۹۳۶ و در محل مورد نظر، به مجموعه آسیب زد و افتتاح موزه را به تعویق انداخت. با رخداد این اتش سوزی همچنین بخشی از طرح های اصلی گائودی از بین رفت که بعدها بازسازی شد. با این وجود در نهایت در سال ۱۹۶۱ موزه ای در زیرزمین بخش دوم کلیسا افتتاح شد. در این مجموعه طراحی ها، عکس ها، نمونه های اصلی تعمیر شده و نمونه های بازسازی شده به چشم می‌خورند. استودیو مدل سازی گائودی، جایی است که او دست به ساخت مدل های بزرگ و کوچک می‌زد تا از جهت تکمیل کار ساخت کلیسا مطمئن شود.
امروزه در هنگام بازدید از ساگرادا فامیلیا می توانید از این استودیو دیدن کنید و به هنگام بازدید از دیگر بخش های ساختمان، از توضیحات راهنمای شنیداری درباره تاریخ ساخت بنا اطلاعات بگیرید.

۲- مجموعه سفر
هیئت مدیره ساخت و ساز ساگرادا فامیلیا این امکان را برای سازمان های مذهبی و فرهنگی ایجاد کرده تا از مجموعه «ساگرادا فامیلیا و گائودی» بازدید کرده و این کار ترویجی باشد بر شاهکار گائودی و ارزش های کلیسا. در طی این مجموعه با بازدید از مدل های آزمایشی، سفری به زندگی و کار آنتونی گائودی خواهید داشت و با تلاش های وی در راستای ابداع سبکش، اعتقادات مذهبی و الهاماتش از طبیعت آشنا خواهید شد. همچنین به گونه ای با ریشه های ساگرادا فامیلیا و دیگر معماران این کلیسا، آشنایی بیش تری خواهید یافت.

۳- خواندن آواز
این گزینه مخصوص گروه های کُر است که با راهنما و گردشی در کلیسا ساگرادا فامیلیا همراه است. پس از گردش در ساگرادا، گروه کر به مدت ۲۰ دقیقه به فضای مخصوص آواز دسترسی خواهند داشت. لازم است بدانید که
گردش در ساگرادا برای تمام گروه و اجرای آن ها الزامیست.
ورود آلات موسیقی به داخل ساگرادا فامیلیا ممنوع است.
اعضاء گروه کر ملزم به داشتن پوششی مناسب اند و باید بدانند مکانی برای تعویض لباس وجود ندارد.
تنها اجرای آوازهای مذهبی امکان پذیر است و لیست اجراها باید از پیش آماده شود.
تنها برای کارهای گزیده امکان اجرا وجود دارد.

 

ساگرادا فامیلیا از بدو تولد تا زمان حال
جالب است بدانید که ایده اولیه ساخت ساگرادا از یک کتاب‌فروش گرفته شده است! وی پس از بازدید از واتیکان و بازگشت از ایتالیا، ایده ساخت کلیسایی باشکوه و با کمک های مردمی را ارائه داد و در سال ۱۸۸۲ ساخت محراب آن آغاز شد. یک سال پس از آن آنتونی گائودی مسئولیت طراحی و ساخت سازه را به عهده گرفت اما تا سال ۱۸۸۳ هنوز به عنوان مدیر پروژه منصوب نشده بود. گائودی به سرعت اعتقادی نداشت و ساخت این پروژه مدتی طولانی به درازا کشید. او در همین مورد گفته است که : « کار من با عجله میانه ای ندارد!» زمانی که گائودی در سال ۱۹۲۶ از دنیا رفت، تنها ۱۵ تا ۲۵ درصد پروژه تکمیل شده بود. در طی جنگ های به وقوع پیوسته در اسپانیا و یک آتش سوزی، تعدادی از مدل ها و طراحی ها از بین رفتند، به همین سبب ساخت کلیسا ساگرادا فامیلیا بر اساس مدل های بازسازی شده و تناسبات جدید صورت گرفته است.
معمار ارشد و مسئول کنونی ساخت ساگرادا فامیلیا جردی فائولی است که در اکتبر ۲۰۱۵ اعلام کرد بیش از ۷۰ درصد ساخت کلیسا انجام شده و کلیسا وارد فاز نهایی ساخت خود، یعنی ساخت ۶ برج عظیم شده است. ساخت تمام قسمت های کلیسا تا سال ۲۰۲۶ به اتمام خواهد رسید و تزئین بناها نیز تا سال ۲۰۳۰ یا ۲۰۳۲ انجام خواهد شد.